In 2023 stelde de NMBS 497.000 keer zwartrijden vast. Dat leidde tot 55.387 administratieve boetes die werden opgelegd op basis van ‘een inbreuk vervoerbewijs’. In de andere gevallen werd een minnelijke schikking ter plekke voorgesteld. De NMBS schat dat het verlies dat ze leidt door zwartrijden 26 miljoen euro bedraagt. In 2023 verkreeg de spoormaatschappij wel 2,6 miljoen euro aan boetegeld, maar dit betrof eveneens bedragen van boetes sinds 2019.

Werkelijke cijfer veel hoger

“Maar het werkelijke cijfer ligt zelfs nog veel hoger” zegt spoorspecialist Tomas Roggeman. “Treinbegeleiders schrikken er soms voor terug om zwartrijden vast te stellen. Dat kan je hen niet kwalijk nemen, gezien de groeiende agressieproblemen in de afgelopen jaren. Maar de NMBS heeft een grote financiële krater en loopt door zwartrijden een pak inkomsten mis.”

Toegangspoortjes

De N-VA pleit daarom voor het installeren van toegangspoortjes in de grote, meest fraudegevoelige stations. “Goed tegen zwartrijden en daardoor ook de beste preventie tegen agressie jegens treinbegeleiders. Het onderzoek naar installatie van poortjes in Brussel Noord, Centraal en Zuid werd door de vorige regering al verricht”, zegt Tomas Roggeman. In 2023 werden al tijdelijk extra ticketcontroles op de perrons gehouden door Securail-agenten, in de strijd tegen de agressieproblemen. Toegangspoortjes zouden dit structureel maken.

Stationverboden

Sinds 2018 kunnen hardleerse zwartrijders en geweldplegers een toegangsverbod in de stations opgelegd krijgen. In 2023 kregen 13 personen zo’n stationverbod, waarvan 11 opgelegd door de rechtbank. Dergelijk stationverbod zorgt ervoor dat recidivisten geen gebruik meer kunnen maken van de diensten van de NMBS. “Een goede zaak,” zegt Roggeman. “Geweld tegen treinbegeleiders kan niet geduld worden. Ook structureel zwartrijden is een misdrijf.”