“Een zeer grote meerderheid van de spoormedewerkers voert zijn job correct en naar eer en geweten uit”, benadrukt Kamerlid Tomas Roggeman. Maar soms gaat het mis. Tussen 2014 en 2018 werden 623 zware fouten geregistreerd bij de nationale spoorwegen, waarvan het grootste deel drankmisbruik, gevolgd door bedrog, ongewettigde afwezigheden en tuchteloosheid.
Communautaire alcohol
Opvallend zijn communautaire verschillen in ernstige fouten op de werkvloer. De cijfers van alcoholmisbruik liggen gevoelig hoger bij de Franstalige werknemers: twee derde van alle gevallen van drankmisbruik wordt geregistreerd bij werknemers van de Franse taalrol.
Hoewel elk van de vastgestelde feiten zwaar genoeg weegt om te leiden tot ontslag, gebeurde dit in 2018 voor amper in 4 gevallen, blijkt uit een parlementaire vraag van Roggeman. Als verklaring wijst hij naar de statutaire benoeming bij de spoorbedrijven: “In verhouding tot het totaal aantal overtredingen wordt bij het statutair personeel slechts uitzonderlijk overgegaan tot afzetting of ontslag omwille van dwingende reden. Er zijn verhalen van stelende loketbedienden die niet ontslagen kunnen worden. De cijfers bevestigen dat hier een probleem is.”
Laatste land van Europa
De N-VA legt daarom een wetsvoorstel op tafel dat het de spoorbedrijven mogelijk maakt om contractueel personeel aan te werven. Momenteel is dat door de wet verboden. “Frankrijk besliste vorige maand nog om de contractuele arbeid in te voeren bij SNCF”, zegt Roggeman. “Daardoor zijn wij het laatste land van Europa en wellicht ter wereld waar een trein enkel bediend mag worden door statutaire ambtenaren. Daar is geen aanwijsbare reden voor.”
Verworven rechten
“Na honderd jaar wordt het stilaan tijd om te moderniseren. De statutaire aanwerving legt een zware hypotheek op de flexibiliteit van onze spoorbedrijven. Ons voorstel tot contractuele aanwerving laat de NMBS toe om een 21ste-eeuws personeelsbeleid te voeren”, vindt Roggeman. Hij maakt duidelijk dat er geen verworven rechten ter discussie staan in het wetsvoorstel. “Wij kiezen voor een uitdoofscenario: behoud de benoeming van het bestaande personeel, maar kies bij nieuwe aanwervingen voor contractuelen.”